Додека полека ги одбројуваме преостанатите денови од август, полека можеме да почнеме да се подготвуваме за училиште
Почнувањето на училиште е важен момент во животот на секое дете, особено за идните првачиња и предучилишна возраст. Овој период носи многу промени и за децата и за родителите и клучно е секој да се подготви на вистински начин. Психолозите истакнуваат дека е важно да му се пружи поддршка на детето за оваа транзиција да помине што е можно понепречено и без стрес. Правилната подготовка не е само за учење на нови вештини, туку и за градење самодоверба, развивање чувство на одговорност и прилагодување на нова рутина.
Родителите треба да бидат нежни и трпеливи, да создадат позитивна средина која ќе му помогне на детето полесно да се справи со предизвиците на поаѓањето во училиште. Правилната поддршка, балансот помеѓу охрабрувањето и разбирањето на емоциите на детето, може значително да придонесе за успешен и пријатен почеток на ова важно животно поглавје.
Деца по деца, брзо се вратија на старите обврски и пак почна финиот механизам на најубавата доба (онаа што трае „од колевка до гроб“), како да немаше долга пауза во форма на онлајн и комбинирано. часови со додаток на летен распуст…
Оние на кои ќе им треба уште малку време да се навикнат на новиот режим и да стекнат работни навики секако се првачиња, но и нивните родители.
Сите се сеќаваме колку стрес во нашите животи донесе периодот познат како „тенка коса, права густа“.
Не се знае дали му е потешко на ученикот или на родителот! Правилно го држите моливот, се сеќавате што имате за домашна задача, учите која книга е за кој предмет, го надминувате патувањето од дома до училиште, добивате материјал за читање, ранецот ви е претежок и не ви се допаѓа закуска…
Има се повеќе задачи, а игри се помалку…
И таа тенка коса нема да слуша додека не почнат солзите… Па, заборавив на домашната математика, а на групата родители на Вибер никој не одговара… Веќе падна мрак, а на крајот не му се гледа обврските.
Полуди се!
И да, тоа е слатка болка – но само кога се ќе заврши. Додека трае, воопшто не е сладок.
Од друга страна, не им е лесно ниту на мајките и татковците на децата од предучилишна возраст.
Тие, повторно, се грижат за своите грижи. Тој има една година до следниот септември, но сите знаеме дека лета додека трепнеш. И тогаш се прашувате како да го подготвите вашето малечко за она што го чека.
Дали треба да го исплашите или да му раскажувате бајки?
Дали треба да му ја кажеш вистината или да ја завиткаш во целофан?
Дали треба да го подготвите за нормални или онлајн часови?
И уште поважно – дали треба да го научите да чита, пишува и брои или сепак е подобро во училишниот систем да влезе како „табула раса“?
Го прашуваш Гугл, тој кажува ова и она, како самиот да е во поголеми дилеми од тебе…
И сега бидете паметни!
Совет наместо прегратка
Бидејќи знаеме за сите овие страдања, повикавме помош од некој чии топли зборови и совети делуваат како утешна прегратка – Јадранка Грујичиќ Ѓуриќ, психолог и психотерапевт од Панчевскиот центар за едукација и личен развој „Психогенеза“.
Таа со задоволство се согласи да сподели со младите родители на сегашни и идни шампиони неколку вредни совети за сите теми кои деновиве им го окупираат умот.
Самата Јадранка вели дека почетокот на прво одделение во основно училиште е дефинитивно еден од најважните настани во животот на секое дете , но нагласува дека во голема мера од родителите зависи како најмалите ќе ги прифатат овие големи промени.
Не правете задолженија за децата!
Таа ги советува родителите на актуелните шампиони да се трудат секојдневно да ја следат работата на својот мал ученик и да покажат интерес за се што се случува на училиште.
– Поставувајте му конкретни прашања на детето и коментирајте со него што правеле на часот. Прашајте го дали има нешто што не го разбира или смета дека е особено интересно за материјалот. Поттикнете ја неговата независност во извршувањето на училишните задачи. Не правете домашна задача за децата! Далеку подобра и покорисна опција е да го надгледувате и да давате дополнителни предлози и инструкции по потреба, како и да го охрабрувате, охрабрувате и советувате. Развијте ја довербата на детето во наставникот. Од самиот почеток на школувањето би било добро детето да има свој работен простор со биро, во кое нема фактори кои го одвлекуваат вниманието како што се телевизорот, компјутерот, бучавата или мрморењето на домаќинството.
Не ги принудувајте децата да се натпреваруваат за да бидат подобри од другите
Родителите често сакаат нивните деца да бидат успешни, па несвесно ги поттикнуваат да се натпреваруваат со другите деца на училиште. Иако може да изгледа како добар начин за детето да развие амбиции и да постигне подобри резултати, принудувањето на конкуренцијата може да има негативни последици. Кога децата се учат дека секогаш мора да бидат подобри од другите, тоа често води до чувство на завист и алчност. Можеби ќе почнат да сакаат другите да бидат полоши за да се истакнат, што создава нездрава средина и негативни ставови кон врсниците.
Наместо да се фокусираат на надминување на другите, децата треба да се научат да бидат подобра верзија од себе секој ден. Тоа значи да поставите лични цели, да работите на сопствените вештини и да се трудите да се подобрите, без оглед на тоа што прават другите. На овој начин се развива самодовербата, внатрешната мотивација и здравата амбиција, а се избегнува чувството на завист и потребата да се докажува на штета на другите. Родителите можат да го поддржат овој процес со фалење на напорите наместо резултатите и охрабрувајќи ги децата да се фокусираат на сопствениот напредок наместо да се споредуваат со другите.
Дали треба да научите дете од предучилишна возраст да чита, пишува и брои?
Ако се прашувате што треба да правите пред вашето „бебе“ да оди на училиште и дали треба однапред да учите прво одделение заедно, еве што има да каже психолог за тоа.
– Децата од предучилишна возраст не треба да бидат принудени да научат да читаат и пишуваат или да бројат. Ако детето само покажува волја да се вклучи во такви активности, излезете да го запознаете, но не притискајте го да вежба одвреме-навреме. Одреден број деца учат да читаат и пишуваат на околу шест години, некои деца и порано, но поголемиот дел од децата ги совладуваат овие вештини дури откако ќе влезат во прво одделение. Честопати е уште потешко за наставниците да ги поправат грешките во пишувањето, читањето и аритметиката отколку да почнат од нула.
Нека играат
Јадранка Грујичиќ Ѓуриќ додава дека на децата од предучилишна возраст треба да им овозможите што повеќе да играат и да учат низ игра, бидејќи на тој начин ќе ги развијат сите потребни вештини.
Само внимавајте – кога велиме игра, не мислиме на мобилни игри!
Еве ги најценетите играчки.
– Купете им моливи, креди и боички и нека цртаат и обојат. Оставете ги да наредат коцки или сложувалки со многу мали делови, жици, да играат џамлии, да сечат и лепат едноставни форми или да направат фигури од пластелин и глина. Со вклучување во овие активности, децата развиваат фина моторика и умешност на рацете, па подоцна полесно и поубаво ќе пишуваат. Иако детето не треба да ги знае буквите пред да тргне на училиште, многу е важно да знае правилно да држи молив. Исто така, учење преку игра, малиот практикува концентрација и внимание и развива чувствителност за детали, што може да му биде многу корисно за време на школувањето.
Не плашете го вашето дете со училиште
Според психологот, исто така е многу важно да се поттикне љубопитноста и независноста кај детето и искрено да му се каже се што го интересира за училиштето.
– Во текот на разговорот, во различни прилики, свртете го вниманието на детето на интересни појави кои не опкружуваат и му ги објаснувате на разбирлив и достапен начин. Трпеливо одговарајте на бројни детски прашања и грижи. На овој начин ќе развиете љубопитност кај вашето дете. Кажете му дека ќе учи на училиште, но и дека таму ќе игра и ќе се дружи.
Во никој случај не плашете го за училиштето, велејќи му „ Ќе видиш кога ќе одиш на училиште“ и слично, но и не претерувајте во идеализирањето на училиштето. Наместо тоа, дајте му на детето реална слика за тоа што го чека – приказната за училиштето треба да вклучува главно убави, но и помалку убави ситуации со кои може да наиде. Дополнително, од клучно значење е да се поттикне независноста на детето во извршувањето на секојдневните, вообичаени активности како што се врзување врвки за чевли, миење раце или врзување на патент, бидејќи тоа не е одговорност на наставникот да го прави тоа.