Додека целиот свет знае за Никола Тесла, неговата мајка Георгина Ѓука Тесла била вистинската сила зад генијот. Запознајте ја жената која најдобро ја разбирала неговата неверојатна интелигенција и визија.
За изумителскиот дар што го поседувал, Никола Тесла во книгата Моите изуми ѝ се заблагодарил на мајка си. Не штедел на топли зборови, ниту ја криел својата восхитеност, опишувајќи ја како извонредно храбра жена, со ретка умешност и морална сила. Ја нарекол првокласен изумител, верувајќи дека би постигнала многу доколку, како што напишал, не била толку далеку од современиот живот.
Георгина Ѓука Тесла, мајката на великанот меѓу великаните, имала, велел нејзиниот син, толку спретни раце што сè што ќе видела со очи – можела да создаде со нив. Креирала разни алатки и ткаела најубави шари од волна што самата ја предела.
„Дури и семиња садела, растенија одгледувала и сама ги разделувала нивните влакна. Неуморно работела од рана зора до доцна ноќ и речиси целата облека и покуќнина во домот биле дел од нејзиното образование,“ запишал најголемиот научник на сите времиња.
Плетената личка торбица со која го испратила во гимназија, Никола цел живот ја носел како амајлија. Истото важело и за нејзините зборови полни нежност и поддршка.
Ѓука потекнувала од свештеничко семејство, а во такво и се омажила. Родена е во Томингај кај Грачац, во 1822 година, како внука на прота Тома, ќерка на Никола Мандиќ и Сока Будисављевиќ. Мајка ѝ рано починала, па како најстаро дете таа се грижела за шесте браќа и сестри, што ја оддалечило од школување.
Столбот на семејството
Ѓука не знаела да чита, но обожавала поезија и знаела напамет илјадници стихови народни песни, како и делови од Његошевиот Горски венец. Никола ја наследил и нејзината извонредна меморија.
Како спретна и домислена, уште од мала изработувала разни направи и од бескорисни предмети создавала корисни. Била интелектуално надарена, но условите не ѝ дозволиле образование. За неа велеле дека е вистинска Самаријанка, бидејќи секогаш имала потреба да им помага на болните и немоќните.
Станала сопруга на свештеникот Милутин Тесла, со кого во Смилјан добила два сина – Дане и Никола, и три ќерки – Ангелина, Милка и Марица. Несреќата ја погодила кога синот Дане загинал на 14 години, откако го удрил коњ. Потоа семејството се преселило во Госпиќ.
Иако животот бил тежок, Ѓука била столбот на домот. Секој агол бил подреден, сама правела алатки, ткаела, везела. Ги воспитувала децата во духот на добрина и милосрдие. Особено се грижела за Никола, кој бил болежлив и плашлив, но таа препознала дека е посебен.
Не се плашела од смрт
Тесла во својата книга ја опишува и со приказна од нејзината младост: „Кога мајка ми имала шеснаесет години, во земјата харала заразна болест. Додека татко ѝ бил повикан кај умирачен болен, таа сама отишла да помогне на едно соседно семејство. Сите петмина членови починале еден по еден. Таа ги измила, облекла и украсила со цвеќе, па ги положила за христијанска погребна служба.“
Иако таткото сакал Никола да стане свештеник, Ѓука била таа што пресудила – го убедила Милутин дека е подобро синот да студира техника.
Помош да ги „укроти страстите“
Тесла запишал и дека мајка му му помогнала да ја надмине младешката страст кон коцкањето. Кога изгубил сè, таа му дала снопче пари и рекла: „Оди и забавувај се! Колку побрзо го изгубиш сето ова, толку подобро. Знам дека тоа ќе те мине.“ Така и било.
Тој признавал дека токму од неа научил како да ја контролира својата волја и да се ослободи од зависности.
Телеграмата за мајчината смрт го затекнала во Париз. Веднаш заминал во Госпиќ, каде што Георгина Ѓука Тесла починала во април 1892 година, на Велика сабота, воочи Велигден. Бог ѝ ја исполнил последната желба – повторно го видела својот сакан син и се простила со него.